So sánh tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam (TCVN) và quốc tế (UL, BS, EN)

Trong xây dựng và sản xuất công nghiệp, việc tuân thủ tiêu chuẩn chống cháy là yếu tố sống còn để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) cho con người và tài sản. Mỗi quốc gia và khu vực có bộ tiêu chuẩn riêng về khả năng chống cháy. Ở Việt Nam, chúng ta có hệ tiêu chuẩn tiêu chuẩn chống cháy việt nam và quốc tế(Tiêu chuẩn Việt Nam) áp dụng trong nước, trong khi quốc tế phổ biến các bộ tiêu chuẩn uy tín như UL của Mỹ, BS của Anh và EN của châu Âu. Vậy sự khác biệt giữa tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam và quốc tế là gì, và tại sao việc so sánh này lại quan trọng? Hãy cùng RexamPaint tìm hiểu qua góc nhìn của một chuyên gia về sơn chống cháy.

Tổng quan về các hệ thống tiêu chuẩn chống cháy phổ biến

Trước khi đi vào phân tích chi tiết, hãy cùng điểm qua vai trò và nguồn gốc của các bộ tiêu chuẩn PCCC đang được quan tâm nhất hiện nay.

Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) và Quy chuẩn Quốc gia (QCVN)

Tại Việt Nam, hệ thống văn bản pháp quy về PCCC được chia thành hai loại chính:

• Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia (QCVN): Đây là các quy định mang tính bắt buộc áp dụng, do cơ quan quản lý nhà nước ban hành. Trong lĩnh vực PCCC cho nhà và công trình, QCVN 06:2022/BXD là văn bản pháp lý quan trọng nhất mà mọi dự án phải tuân thủ.
• Tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN): Đây là các tiêu chuẩn về yêu cầu kỹ thuật, phương pháp thử nghiệm… được công bố để khuyến khích áp dụng. Các TCVN thường được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế (như ISO) để hài hòa hóa và nâng cao chất lượng. Các ký hiệu quen thuộc như E (Tính toàn vẹn), I (Tính cách nhiệt), W (Tính ngăn bức xạ nhiệt) trong PCCC tại Việt Nam được định nghĩa theo TCVN.

Tiêu chuẩn Quốc tế: UL, BS và EN

• UL (Underwriters Laboratories): Là tổ chức chứng nhận và kiểm định an toàn hàng đầu của Hoa Kỳ. Tiêu chuẩn UL nổi tiếng toàn cầu với các quy trình thử nghiệm cực kỳ khắt khe, đặc biệt trong lĩnh vực an toàn sản phẩm điện, điện tử và vật liệu xây dựng.
• BS (British Standards): Là bộ tiêu chuẩn của Vương quốc Anh, được ban hành bởi Viện Tiêu chuẩn Anh (BSI). Với lịch sử lâu đời, BS là một trong những hệ thống tiêu chuẩn có tầm ảnh hưởng và được tham chiếu rộng rãi trên toàn thế giới.
• EN (European Norms): Là bộ tiêu chuẩn chung được áp dụng thống nhất trong Liên minh Châu Âu (EU). Tại Việt Nam, tiêu chuẩn EN ngày càng phổ biến, đặc biệt là bộ tiêu chuẩn EN 13501 về phân loại phản ứng với lửa của các sản phẩm xây dựng và EN 1634 về thử nghiệm khả năng chịu lửa của cửa.

So sánh tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam (TCVN) và tiêu chuẩn Quốc tế (UL, BS, EN)

Đây là phần trọng tâm, làm rõ những khác biệt cốt lõi giữa các hệ thống tiêu chuẩn, giúp bạn hiểu tại sao cùng một vật liệu có thể có kết quả đánh giá khác nhau.

So sánh về phương pháp thử nghiệm (Testing Methodology)

Sự khác biệt lớn nhất không nằm ở tên gọi, mà nằm ở cách các mẫu vật liệu được “thử lửa” trong phòng thí nghiệm.

• Đường cong nhiệt độ – thời gian (Temperature-Time Curve): Đây là biểu đồ quy định tốc độ tăng nhiệt độ trong lò thử nghiệm theo thời gian.
  • TCVN / EN / BS (Dựa trên ISO 834): Thường sử dụng đường cong “cellulosic”, mô phỏng đám cháy vật liệu thông thường như gỗ, giấy. Nhiệt độ tăng nhanh trong 30 phút đầu và đạt khoảng 1000°C sau 90 phút.
  • UL (ví dụ UL 1709): Có thể sử dụng các đường cong khắc nghiệt hơn như “hydrocarbon”, mô phỏng cháy nhiên liệu (xăng, dầu). Đường cong này tăng nhiệt độ cực nhanh, có thể đạt trên 1000°C chỉ trong 5 phút đầu tiên, tạo ra áp lực sốc nhiệt cực lớn lên vật liệu.
• Áp suất lò thử nghiệm:
  • Các tiêu chuẩn như EN/BS thường quy định thử nghiệm dưới áp suất dương. Áp suất trong lò cao hơn bên ngoài, mô phỏng thực tế đám cháy có xu hướng đẩy khói và lửa qua các khe hở. Điều này tạo ra một bài kiểm tra khó khăn hơn cho tính toàn vẹn (E) của mẫu.
  • Một số thử nghiệm của UL có thể tiến hành ở áp suất âm hoặc trung tính, tùy thuộc vào loại cấu kiện.
• Cách đo lường và Tiêu chí Đánh giá:
  • Vị trí đặt cặp nhiệt để đo nhiệt độ trên bề mặt không cháy.
  • Tiêu chí đánh giá sự phá hủy tính toàn vẹn (khe hở, sự xuất hiện của ngọn lửa).
  • TCVN/EN sử dụng phép thử “tấm đệm bông” (cotton pad test) để kiểm tra bức xạ nhiệt có đủ sức gây cháy vật liệu khác hay không.

So sánh về hệ thống Phân loại & Ký hiệu

Cách các tiêu chuẩn ký hiệu và phân loại kết quả cũng có nhiều điểm khác biệt. Bảng dưới đây sẽ tóm tắt một cách trực quan:

So sánh về phạm vi áp dụng cho Vật liệu/Cấu kiện

Mỗi tiêu chuẩn có thế mạnh riêng trong từng lĩnh vực cụ thể:

• Cửa và vách ngăn chống cháy: Cả TCVN, EN, BS, và UL đều có các bộ tiêu chuẩn rất chi tiết. Tuy nhiên, các bài test của UL và EN (với áp suất dương) thường được xem là rất khắt khe.
• Cáp điện chống cháy: UL (ví dụ UL 1685) và BS (ví dụ BS 6387) là hai tiêu chuẩn được tham chiếu nhiều nhất trên thế giới, đánh giá khả năng duy trì nguồn điện và tính toàn vẹn của cáp khi cháy.
• Vật liệu nội thất, tấm ốp: Hệ thống phân loại phản ứng cháy của EN 13501-1 (Class A, B, C…) rất phổ biến và được dùng để đánh giá mức độ an toàn của vật liệu trang trí bề mặt.

Ứng dụng trong thực tiễn

Tại Việt Nam:

• Mọi công trình đều phải tuân thủ tiêu chuẩn PCCC Việt Nam (TCVN, QCVN).
• Ví dụ: nhà cao tầng phải đáp ứng giới hạn chịu lửa theo TCVN, vật liệu như sơn chống cháy, cửa thép phải được kiểm định trước khi lắp đặt.
• Chủ đầu tư quốc tế thường yêu cầu thêm chứng chỉ quốc tế (UL, BS, EN) ngoài TCVN.
• Ví dụ: nhà máy do châu Âu đầu tư có thể yêu cầu sơn chống cháy phải đạt chuẩn BS EN 13381 hoặc UL Listed.
• Vì vậy, nhà thầu Việt Nam phải chuẩn bị sản phẩm đạt chuẩn quốc tế hoặc nhập khẩu.
• Xu hướng này ngày càng tăng vì nhà đầu tư muốn công trình đạt mức an toàn theo chuẩn mực quốc tế, không chỉ “đủ chuẩn Việt Nam”.

Trên thị trường quốc tế:

• Doanh nghiệp Việt muốn xuất khẩu vật liệu chống cháy phải đạt chứng nhận quốc tế (UL, CE, EN).
• Sản phẩm chỉ có TCVN hầu như không có giá trị ở nước ngoài.
• Khi có chứng chỉ quốc tế, sản phẩm dễ được chấp nhận và tham gia đấu thầu quốc tế.
• Các thương hiệu lớn toàn cầu đều theo chuẩn quốc tế, nên doanh nghiệp Việt buộc phải theo nếu muốn cạnh tranh.
• Thực tế đã có công ty Việt gửi sản phẩm đi thử nghiệm tại UL (Mỹ), PSB (Singapore), chấp nhận chi phí cao để lấy chứng chỉ.

Tính Pháp lý và Khả năng Áp dụng tại Việt Nam

Đây là câu hỏi quan trọng nhất đối với các nhà thầu và chủ đầu tư: liệu các chứng nhận quốc tế có giá trị pháp lý tại Việt Nam?

Quy định của pháp luật Việt Nam về PCCC

Cần khẳng định rõ:

Mọi công trình xây dựng tại Việt Nam phải tuân thủ tuyệt đối các Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia, đứng đầu là QCVN 06:2022/BXD và các quy định hiện hành của Cục Cảnh sát PCCC&CNCH.

Đây là yêu cầu pháp lý cao nhất và là cơ sở để nghiệm thu PCCC cho công trình.

Sản phẩm đạt chuẩn quốc tế có được công nhận tại Việt Nam?

Câu trả lời là CÓ, nhưng theo một quy trình cụ thể. Một sản phẩm có chứng nhận quốc tế (UL, EN, BS…) không được tự động lắp đặt vào công trình. Quy trình chuẩn như sau:

1. Cơ sở tham khảo: Chứng nhận quốc tế là một bằng chứng cực kỳ giá trị, chứng minh sản phẩm đã vượt qua các bài thử nghiệm khắt khe, thể hiện chất lượng và năng lực của nhà sản xuất.
2. Kiểm định trong nước: Sản phẩm này (cùng với các báo cáo thử nghiệm quốc tế) phải được trình lên và nộp mẫu cho cơ quan PCCC Việt Nam.
3. Cấp giấy chứng nhận: Sau khi xem xét hồ sơ và/hoặc tiến hành thử nghiệm đối chứng, Cục Cảnh sát PCCC&CNCH sẽ cấp “Giấy chứng nhận kiểm định phương tiện phòng cháy và chữa cháy”.
4. Lắp đặt: Chỉ khi có giấy chứng nhận này, sản phẩm mới được phép chính thức lắp đặt vào công trình.

Như vậy, chứng nhận quốc tế đóng vai trò là một “tấm vé thông hành” uy tín, giúp quá trình kiểm định trong nước diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn.

Kết luận

Việc hiểu rõ các tiêu chuẩn chống cháy không chỉ giúp lựa chọn đúng vật liệu mà còn là yếu tố sống còn đảm bảo an toàn cho công trình. Không có tiêu chuẩn nào “tốt hơn” tuyệt đối; mỗi hệ thống (TCVN, UL, BS, EN) đều có hệ quy chiếu và phương pháp đánh giá riêng, phù hợp với các điều kiện và yêu cầu khác nhau.

Thông điệp cốt lõi cần nhớ là: Tuân thủ QCVN 06:2022/BXD và các quy định của PCCC Việt Nam là ưu tiên pháp lý hàng đầu. Các chứng nhận quốc tế danh giá như UL, BS, EN là bằng chứng mạnh mẽ về chất lượng sản phẩm, là lợi thế cạnh tranh và là cơ sở quan trọng giúp quá trình kiểm định trong nước diễn ra hiệu quả.

FAQ Tiêu Chuẩn Chống Cháy Việt Nam và Quốc Tế

1. Tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam và quốc tế khác nhau như thế nào?

Tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam (TCVN) được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn chống cháy quốc tế như UL, BS, EN nhưng có điều chỉnh phù hợp với điều kiện trong nước. Rexampaint cung cấp sơn chống cháy đạt TCVN đảm bảo chất lượng tối ưu. Hotline: 0912 234 542.

2. Sơn chống cháy cần tuân thủ tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam nào?

Theo tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam hiện hành, sơn cần đạt TCVN về thời gian chịu lửa 30-120 phút và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ. Rexampaint là đại lý chính thức cung cấp các sản phẩm tuân thủ 100% quy định pháp lý.

3. Cách đánh giá sơn chống cháy theo tiêu chuẩn chống cháy quốc tế?

Để đánh giá theo tiêu chuẩn chống cháy quốc tế, cần xem xét khả năng chịu lửa theo ASTM E119, UL, BS 476. Rexampaint tư vấn miễn phí lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng dự án cụ thể. Gọi 0912 234 542 để được hỗ trợ.

4. Tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam và quốc tế nào áp dụng cho cao tầng?

Công trình cao tầng phải tuân thủ tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam (TCVN) kết hợp với một số tiêu chuẩn quốc tế được Bộ Xây dựng chấp thuận. Rexampaint chuyên cung cấp sơn đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt này.

5. Chứng chỉ nào xác nhận tuân thủ tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam?

Để chứng minh tuân thủ tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam, cần có CR, CO-CQ và báo cáo thử nghiệm TCVN. Rexampaint đảm bảo cung cấp đầy đủ chứng từ pháp lý, hỗ trợ nghiệm thu PCCC 100%.

6. So sánh giá sơn theo tiêu chuẩn chống cháy Việt Nam và quốc tế?

Sơn đạt tiêu chuẩn chống cháy quốc tế thường có giá cao hơn 15-30% so với tiêu chuẩn Việt Nam do công nghệ tiên tiến hơn. Rexampaint cam kết mức giá cạnh tranh nhất thị trường. Liên hệ 0912 234 542 nhận báo giá chi tiết.

Tại sao nên mua sơn chống cháy tại RexamPaint?

RexamPaint – Chuyên gia sơn công nghiệp hàng đầu, giải pháp toàn diện cho mọi công trình

Với kinh nghiệm nhiều năm phân phối và thi công các dòng sơn chống cháy, RexamPaint không chỉ là đơn vị cung cấp mà còn là người đồng hành đáng tin cậy trong mọi giai đoạn của dự án – từ tư vấn sản phẩm đến khảo sát thực tế và hỗ trợ kỹ thuật thi công.

Lý do nên chọn RexamPaint cho sản phẩm sơn chống cháy cáp điện

Liên hệ ngay với RexFamPaint

Bạn đang có kế hoạch thi công sơn chống cháy cáp điện cho dự án của mình? RexamPaint mang đến cho bạn chương trình hỗ trợ đặc biệt:

✅ Tư vấn MIỄN PHÍ giúp bạn lựa chọn sản phẩm chính xác với nhu cầu.
✅ Nhận báo giá + tài liệu kỹ thuật chi tiết ngay lập tức.
✅ Khảo sát MIỄN PHÍ – trực tiếp tại công trình của bạn.
✅ Đặc biệt: Hỗ trợ “LÀM MẪU SƠN MIỄN PHÍ” để bạn trực tiếp kiểm chứng chất lượng.

ĐỪNG NGẦN NGẠI – HÃY GỌI NGAY CHO REXAMPAINT